สร้างอาชีพเสริมทำเงินด้วยการ “เพะเห็ดขอนขาว” ขายรายได้ดี!!
เพะเห็ดขอนขาว
สร้างอาชีพเสริมทำเงินด้วยการ “เพะเห็ดขอนขาว” ขายรายได้ดี!! วันนี้มีเรื่องของเห็ดมาฝากกันครับ และที่นำเห็ดชนิดนี้มาก็เพราะว่ามีน้องที่รู้จักคนหนึ่งในที่ทำงาน กำลังมองหาอาชีพเสริมอยู่หลักเลิกงานและก่อนไปทำงาน แบบว่าทำกันในครัวเรือน จึงคิดว่าเรื่องของการเพาะเห็ดขอนขาว การสร้างโรงเรือน รวมทั้งเคล็ดลับอื่นๆ นี้น่าจะเป็นประโยชน์แก่ท่านผู้อ่าน จึงรวบรวมมาให้ศึกษากัน และหากมีข้อแนะนำหรือเสนอแนะก็ฝากข้อความไว้ก็ได้
ทำความรูจักกับเห็ด
เห็ดขอน เป็นเห็ดที่ขึ้นได้เองตามธรรมชาติทั้วไป ตามป่าเขาที่อุดมสมบรูณ์ที่มีอุณหภูมิที่เหมาะสม ตามขอนไม้ที่ผุพังในเขตป่าร้อนชื้น เช่น ประเทศไทย ลาว เขมร เวียดนามและมาเลเซีย ประชาชนนิยมบริโภคกันมากเพราะรสชาติดี ปัจจุบันเกษตรกรหันมาสนใจการเพาะเห็ดชนิดนี้กันมากขึ้นเรื่อย ๆ ประกอบกับการเพาะและการดูแลรักษาไม่ยุ่งยากเกินไป และเหมาะกับสภาพดินฟ้าอากาศของไทยเรา โดยเฉพาะภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เพราะบางปีเพาะได้แม้กระทั่งฤดูหนาว มาดูวิธีการตั้งแต่เริ่มเพาะกันเลย
โรงเรือนเพาะเห็ดขอน
โรงเรือนเพาะเห็ดขอน นั้นที่ทำจากไม้ ความกว้าง 4 คูณ 6 เมตร สูง 2.50 เมตร ระยะทางเดินประมาณ80-100 cm ใส่ได้ประมาณ 2800-3000 ก้อน แล้วแต่เราจะใส่ให้สูงประมาณกี่ก้อน ผมแนะนำให้ใส่ความสูงประมาณ 10-12 ก้อนก็พอ เพราะก้อนด้างล้างจะได้ไม่ถูกกดทับมากจนเกินไป ส่วนหลังคาก็ใช้พลาสติกหรือผ้าใบมุง และก็ใช้สแลมคลุมทับอีกทีเพื่อให้มีแสงสว่างตามความต้องการของเห็ด ซึ่งสแลมนั้นก็จะใช้ประมาณ 80 เปอร์เซน ทำจั่วด้านบนไว้เปิดปิดได้ทั้งสองด้านเพื่อเปิดปิดระบายความร้อนและถ่ายเทอากาศ พื้นควนปรับให้เรียบไม่เป็นหลุมเป็นบ่อเพื่อทำความสะอาดได้ง่าย
โรงเพาะเห็ดแบบใช้อิฐบล็อก เหมาะกับเห็ดขอน ขนาด 4 x 6 เมตร สูง 3 เมตร ซึ่งจะเก็บความชื้นได้ดี และที่สำคัญนั้นไม่ต้องมาซ่อมให้ปวดหัว สำหรับโรงเพาะเห็ด แบบปูนนั้นจะทำความสะอาดได้ง่าย หลังคาใช้กระเบื้อง เพราะไม่ต้องมาเปลี่ยนบ่อยใช้ได้นาน ลงทุนครั้งเดียวจบเลย ต้นทุนโรงเรือนไม่เกินโรงละ 20000 บาท ถ้าได้ค่าแรงช่างถูกก็ดีไป
สำหรับวิธีการเปิดเห็ดขอน นั้นควรบ่มก้อนเห็ดในโรงพักก่อน (ไม่ใช่โรงเปิดดอก) อากาศท่ายเทได้สะดวก ไม่ร้อนมาก รอให้เส้นใยเดินเต็มครบกำหนด 40 วัน วันที่ 38 ควรขนก้อนเห็ดใส่โรงเปิดดอกเพื่อให้ก้อนเห็ดได้อากาศก้อนเห็ดก็จะรัดตัวมากว่าเดิม เหมือนเป็นการกระตุ้นให้ดอกเห็ดหน้าแรกออกได้ดี ลักษณะโรงเรือน ควรเป็นผ้าใบหรือพลาสติก และคลุมด้วนแสลม 80 เปอร์เซ็นไม่สูงหรือต่ำเกินไป
สร้างอาชีพเสริมทำเงินด้วยการ “เพะเห็ดขอนขาว” ขายรายได้ดี!!
ขั้นตอนที่ 1. นำก้อนเห็ดที่ได้กำหนดเปิดมาเรียงที่โรงเปิดดอกเรียบร้อยแล้ว ยังไม่ต้องปิดโรงเรือน กันฝนกับแสงแดดก็พอ
ขั้นตอนที่ 2. แกะกระดาษหนังสือพิมพ์ สำลี คอ และแคะเม็ดข้าวฟ่างออกให้หมดยังไม่ต้องรดน้ำ
ขั้นตอนที่ 3. ผ่านไปหนึ่งคืนก็มาถ่างปากถุง ถ้าเห็นก้อนที่มีลักษณะเป็นตุ่มหน้าก้อนก็สามารถกีดปากถุง (กีดเฉพาะที่เป็นตุ่มเท่านั้น) พอทำการกีดปากถุงก็ปิดโรงเรือน และรดน้ำให้มีความชื้น
ขั้นตอนที่ 4. รดน้ำวันล่ะ 4-5 รอบ/วัน ให้อุณหภูมิอยู่ที่ 32-38 องศา
ขั้นตอนที่ 5. รอประมาณ 7-8 ชม. หรือมากกว่าหรือน้อยกว่าแล้วแต่อุณหภูมิก็สามารถมาเก็บผลิดได้
ลักษณะดอก ที่ควรเก็บหน้าแรกหรือ ครั้งแรกของการเก็บผลผลิตนั้น ควรเลือกเก็บดอกที่กำลังสวยโดยดูจากดอกตรงกลางมีรอยบุ๋มพอประมาณ และ เลือกเก็บเฉพาะดอกที่ได้ขนาดเท่านั้น ดอกไหนยังไม่ได้ขนาดก็ปล่อยไว้ก่อนอีกประมาณ 3-4 ชม. พอเก็บดอกรุ่นที่ 1 หมดแล้ว ก็ทำการแต่งหน้าก้อน ทำความสะอาดโรงเรือน (การทำความสะอาดควรทำทุกวัน) ควรรดน้ำให้หน้าก้อนเห็ดเริ่มดำแล้วค่อยหยุดรดน้ำ 3-5 วัน ก่อนวันที่จะเริ่มรดน้ำควรฉีด จุลินทรีย์ จำพวก พลายแก้ว (ป้องกันกำจัดเชื้อรา) ไมโตรฟากัส (ป้องกันกำจัดไร) บีที (ป้องกันกำจัดหนอน) อาทิตย์ล่ะประมาณ 2ครั้ง หลังจากฉีดจุลินทรย์แล้ว ผ่านไปอีกวันก็ รดน้ำวันละ 3 ครั้ง เช้า กลาง และ เย็น ให้ความชื้นในโรงเรือนรักษาอุณหภูมิให้อยู่ที่ประมาณ 35-38 องศา รอเก็บผลผลิต
วัสดุอุปกรณ์
- อาหารเพาะ
- หัวเชื้อเห็ดลมและเห็ดขอนขาว
- ถุงพลาสติกทนร้อนขนาด 7″x13″ 8″x13″ หรือ 9″x13″ ฯลฯ
- คอพลาสติกขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 1-1.5 นิ้ว
- สำลี ยางรัด
- ถังนึ่งไม้อัดความดัน
- โรงเรือนหรือสถานที่บ่มเส้นใย และเปิดดอก
อาหารเพาะเห็ดขอนขาว
สูตรที่ 1
- ขี้เลื่อยแห้ง (ไม้ยางพารา, ไม้มะขามฯลฯ) 100 กิโลกรัม
- รำละเอียด 3-5 กิโลกรัม
- ปูนขาว หรือ แคลเซียมคาร์บอเนต หรือยิปซั่ม 0.5-1 กิโลกรัม
- น้ำตาลทราย 2-3 กิโลกรัม
- ผสมน้ำ ปรับความชื้น 50-55 กิโลกรัม
สูตรที่ 2
- ขี้เลื่อยไม้เบญจพรรณ 100 กิโลกรัม
- แอมโมเนียมซัลเฟต 1 กิโลกรัม
- ปูนขาว 1 กิโลกรัม
- ผสมส่วนผสมทั้ง 3 ชนิด หมักกับน้ำประมาณ 2-3 เดือน
- กลับกองประมาณ 3-4 ครั้ง นำไปผสมกับรำละเอียด 3 กิโลกรัม
- น้ำตาลทราย 2 กิโลกรัม
- ปรับความชื้นประมาณ 50-55 เปอร์เซ็นต์
วิธีเพาะเห็ดขอนขาว
- บรรจุอาหารเพาะลงในพลาสติกทนร้อน กดให้แน่น สูงประมาณ 2/3 ของถุง
- รวบปากถุง สวมคอพลาสติก พับปากถุงลงมา ดึงให้ตึง รัดยางให้แน่น อุดด้วยสำลี หุ้มทับด้วยกระดาษหรือฝาครอบพลาสติก
- นำไปนึ่งฆ่าเชื้อ ที่อุณหภูมิ 90-100 องศาเซลเซียส สม่ำเสมอ เป็นเวลาไม่น้อยกว่า 3 ชั่งโมง จากนั้นทิ้งให้เย็น
- นำถุงพลาสติกที่นึ่งฆ่าเชื้อแล้ว มาใส่เชื้อจากหัวเชื้อเห็ดที่เตรียมไว้ โดยทั่วไปจะเลี้ยงในเมล็ดข้าวฟ่าง เขย่าให้เมล็ดข้าวฟ่างกระจายออก และใส่ลงในถุงอาหารประมาณถุงละ 15-20 เมล็ด โดยปฏิบัติในที่สะอาดไม่มีลมโกรก เพื่อป้องกันการปนเปื้อนของเชื้อโรคและแมลง
- นำไปวางในโรงเรือนหรือสถานที่สำหรับบ่มเส้นใย อุณหภูมิประมาณ 28-32 องศาเซลเซียส เพื่อให้เส้นใยเจริญ
การแก้ปัญหาเห็ดขอนขาวไม่ออกดอก
- ในการเพาะเห็ดขอนขาวนั้น บริเวณที่เพาะเห็ดต้องไม่ร่มเกินไป บริเวณหลังคาต้องให้แสงแดดส่องถึงพื้นโรงเรือนด้วย ก็หมายความว่า โรงเรือนที่ใช้ในการเพาะเห็ดขอนขาวนั้นต้องไม่ทึบเกินไป ต้องให้มีแสงส่องผ่าน ซึ่งแสงนี่แหละจะเป็นตัวกระตุ้นให้เห็ดเกิดดอกดียิ่งขึ้น
- การรักษาอุณหภูมิและความชื้น เห็ดขอนขาวต้องการอุณหภูมิในการเกิดดอกประมาณ 32-35 องศาเซลเซียส และอาศัยความชื้นสัมพัทธ์ ประมาณ 80-90 เปอร์เซ็นต์ นั่นแสดงให้เห็นว่าเราจะต้องมีการให้น้ำ รักษาความชื้น และดูแลเรื่องอุณหภูมิให้เหมาะสมแค่นี้ก็ไม่ทนที่จะเก็บดอกแล้ว
- การรักษาความสะอาด เพราะโดยปกติแล้วเวลาทำงานไปเรื่อยๆ คนเรามักจะมักง่าย ไม่ค่อยใส่ใจเรื่องความสะอาด ดังนั้นจะทำให้เกิดการหมักหมม ทำให้เกิดโรคและแมลงระบาดได้ ซึ่งจะเป็นการทำลายอนาคตของตนเอง
ขอบคุณแหล่งที่มาและ รูปภาพ : บ้านมหาดอทคอม, บ้านสวนพอเพียง, กรมส่งเสริมการเกษตร
บทความอื่นๆที่น่าสนใจ