เทคนิคการเลี้ยงเป็ดแบบลดต้นทุน
“เทคนิคการเลี้ยงเป็ดแบบลดต้นทุน” โดยทั่วไปการเลี้ยงสัตว์นั้นต้นทุนในการเลี้ยงถือว่าสำคุญมากๆ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของต้นทุนสัตว์ หรือ ต้นทุนอาหาร หรือ การบริหารจัดการต่างๆ ภายในฟาร์ม ซึ่งในวันนี้เราจะมาพูดถึงต้นทุนหรือเทคนิคการเลี้ยงเป็ดแบบลดต้นทุนกันครับ เป็ดนั้นเป็นสัตว์ที่เลี้ยงง่าย เติบโตเร็ว ทนทานต่อโรค สามารถใช้อาหารธรรมชาติวัตถุดิบที่มีในท้องถิ่นหรือวัตถุดิบที่เหลือใช้ทางการเกษตรเป็นอาหารได้อย่างดี ซึ่งให้ผลตอบแทนในระยะสั้น เกษตรกรนั้นสามารถเลี้ยงเป็ดเป็นอาชีพเสริมร่วมกับอาชีพอื่นๆได้ โดยไม่กระทบกับอาชีพหลัก สำหรับการให้อาหารเป็ดโดยอาหารที่หาได้ในท้องถิ่นที่ผลิตเองหรือหาซื้อเพิ่มเติม เช่น รำข้าว ปลายข้าว หรือเศษอาหารที่เหลือ และเสริมด้วยอาหารธรรมชาติ หรือเศษเหลือจากอาชีพการเกษตร เช่น ต้นกล้วย หญ้าสด จอก แหน หอย เศษผัก เป็นต้น จะเป็นการลดต้นทุนการผลิตได้ เป็นต้น
พื้นที่สำหรับการเลี้ยงเป็ดแบบลดต้นทุน
สำหรับพื้นที่ในการเลี้ยงเป็ดแบบลดต้นทุนนั้น เกษตรกรที่เริ่มเพาะเลี้ยงเป็นอาชีพเสริมหรือ เลี้ยงไว้กินไข่ เราสามารถใช้ตาข่ายเขียวล้อมเป็นคอกลักษณะสี่เหลี่ยมก็ได้ หรือ จะใช้ไม้ไผ่ที่หาได้ตามพื้นที่มาล้อมก็ได้เพื่อป้องกันหมา หรือ สัตว์ต่างๆเข้ามากัด หรือทำร้ายเป็ด สำหรับพื้นที่ให้เป็ดนอนในช่วงกลางคืนนั้น และควรเป็นพื้นที่ใกล้แหล่งน้ำเพื่อให้เป็ดได้ลงอาบน้ำเพื่อคลายร้อนและคลายเครียด
เทคนิคและวิธีการเลี้ยงเป็ดในช่วงต่างๆ
ระยะที่ 1. ลูกเป็ดที่มีอายุระหว่าง 1-3 สัปดาห์แรก ควรให้ความอบอุ่นให้เพียงพอ ซึ่งสามารถใช้หลอดไฟฟ้าเพื่อเพิ่มความอบอุ่นได้ หรือ อาจจะทำกรงแล้วนำผ้ามาคุมโดยไม่เปิดไฟก็ได้ เพื่อลดต้นทุนเรื่องของไฟ แต่ถ้าลูกเป็ดเยอะ ก็แนะนำให้เปิดไฟตามความเหมาะสม เพื่อป้องกันลูกเป็ดตาย
ระยะที่ 2. ในระยะแรกที่เริ่มเลี้ยงอย่าให้ลูกเป็ดเล็กลงเล่นน้ำ ภาชนะสำหรับใส่น้ำควรมีที่กั้นเพื่อไม่ให้เป็ดลงไปเล่นเพราะอาจจะทำให้ลูกเป็ดหนาวและปอดบวมได้ง่าย ถึงขั้นตายได้
ระยะที่ 3. เมื่อลูกเป็ดมีอายุ 2-6 วัน ควรให้อาหารอ่อนๆ ที่สามารถย่อยง่ายๆ ซึ่งทำได้โดยการใช้ข้าวสุกผสมกับอาหารลูกไก่ ในอัตรา 2:1 คลุกน้ำพอหมาดโปรยใส่ถาดให้ลูกเป็ดกิน
ระยะที่ 4. เมื่อลูกเป็ดมีอายุ 1-4 สัปดาห์ จะเติบโตแข็งแรง สามารถหั่นผักสดหรือหญ้าขน (ซึ่งสามารถหาได้ง่ายในท้องถิ่น) หั่นเป็นฝอยผสมเข้าไป และค่อยๆ ลดจำนวนข้าวสุกลง นอกจากนี้ยังสามารถให้อาหารผสมมากขึ้น โดยจะใช้รำละเอียดกับต้นกล้วยสับละเอียดผสมคลุกให้กินก็ได้ ขึส้นอยู่ตามความเหมาะสม ซึ่งการให้อาหารลูกเป็ดควรให้กินคราวละน้อยๆ เมื่อลูกเป็ดกินอาหารเก่งแล้วให้อาหารทุก 2-3 ชั่วโมง และต่อไปลดลงให้วันละ 3 ครั้ง ให้มากพอที่ลูกเป็ดจะกินได้เกือบตลอดเวลาเมื่ออายุได้ 1 อาทิตย์ แต่อย่าให้จเหลือ เพราะจะทำให้อาหารทีกลิ่นและเน่า ทำให้ไม่สะอาดและอาจจะทำให้ลูกเป็ดที่กินตายได้
ระยะที่ 5. สำหรับอาหารเป็ดช่วงอายุระหว่าง 1-4 เดือน ระยะนี้เป็นระยะของการเจริญเติบโตเร็ว อาหารที่ให้ควรจะเป็นอาหารที่ผสมเอง หรือสามารถใช้ปลายข้าว รำหยาบ รำละเอียด กับต้นกล้วยสับละเอียดผสมคลุกให้เข้ากัน หรือ จะเป็นพวก แหน หอย ตามท้องนา ก็ได้ เช่นกัน ซึ่งระยะนี้สามารถปล่อยให้เป็ดลงเล่นน้ำและหาอาหารเองในธรรมชาติได้แล้ว โดยธรรมชาติของเป็ด สามารถหาลูกกุ้ง ลูกปลา และหอยเล็กๆ กินได้ ตามแหล่งน้ำธรรมชาติ จนเมื่อเป็ดอายุ 4-5 เดือน ขึ้นไป จะสาวเต็มที่และรอการไข่ อายุราว 4 ½ -5 เดือน เมื่อเป็ดหมดไข่ก็สามารถขายเป็นเป็ดเนื้อได้
รวมสูตรอาหารเลี้ยงเป็ด ทำเองง่ายๆ ใช้ลดต้นทุนราคาถูก
1. สูตรอาหารบำรุงเป็ดช่วงออกไข่มาก
วัสดุ/อุปกรณ์
- ท่อนกล้วยสับละเอียดประมาณ 50 กิโลกรัม
- กากน้ำตาล ½ กิโลกรัม (สามารถหาซื้อได้ตามร้านขายอาหารสัตว์ทั่วไป)
- เกลือ 2-3 ขีด นำมาหมักผสมกันไว้ 2 คืน แล้วสามารถนำมาเป็นอาหารเป็ดได้เลย
ขั้นตอนวิธีการทำ
ให้เรานำสูตรอาหารบำรุงเป็ดออกไข่มากที่กล่าวไว้ด้านมาประมาณ 1-2 กก. แล้วผสมหัวอาหารเป็ดหรือไก่ที่ขายตามท้องตลาดประมาณ 4-5 กิโลกรัม รำ 5 กิโลกรัม และน้ำหมักผลไม้สุก 3 ช้อนแกง นำทั้งหมดผสมหมักไว้ 1 คืน แล้วนำไปให้เป็ดกินตามปริมาณที่ให้อาหารเป็ดในแต่ละวัน จะช่วยบำรุงเป็ดให้ออกไข่มาก และ ลดต้นทุนเรื่องค่าอาหารเป็ดด้วยไม่มากก็น้อย
2. สูตรบำรุงเป็ดไก่ให้ไข่ดกฟองโต
วัสดุ/อุปกรณ์
- เศษปลา + เศษอาหารเหลือใช้ 2 ส่วน
- กากมะพร้าว 1 ส่วน
- อาหารหมูรุ่น 1 ส่วน
ขั้นตอนวิธีการทำ
เริ่มจากนำส่วนผสมทั้งหมดจากที่กล่าวมาข้างต้น มาผสมคลุกเคล้าให้เข้ากัน แล้วให้ใส่น้ำลงไปพอประมาณพอท่วมอาหาร จากนั้นนำไปต้มให้สุก โดยไม่ต้องให้เหลวมากจนเกินไป เมื่อกวนส่วนผสมเข้ากันดีแล้ว ให้ทิ้งเอาไว้ให้เย็นก็สามารถนำไปให้เป็ดกินได้เลย ตามปริมาณที่ต้องการ
***หมายเหตุ การเลี้ยงเป็ดเทศที่ใช้สูตรอาหารดังกล่าวจะใช้เวลาการเลี้ยงประมาณ 2 เดือนครึ่งถึง 3 เดือนก็สามารถจำหน่ายได้แล้ว อีกทั้งยังลดต้นทุนในการเลี้ยงด้วย
3. สูตรหมักแกลบเลี้ยงเป็ดไก่
วัสดุ/อุปกรณ์
- แกลบสด
- น้ำสะอาด
- น้ำหมักจุลินทรีย์ชีหรือน้ำหมักEMที่มีขายทั่วไปตามร้านขายอาหารสัตว์
ขั้นตอนวิธีการทำ
นำแกลบเทใสถังใส่น้ำให้พอท่วม ใส่น้ำหมักประมาณ 5 ช้อนโต้ะ จากนั้นคนให้เข้ากัน หมักทิ้งไว้ประมาณ12ชม. หรือหมักเช้าให้เป็ดไก่กินตอนเย็น หรือหมักไว้ตอนเย็นให้กินตอนเช้าใฃ้ให้หมดวันต่อวัน โดยการให้ ผสมรำและปลายข้าว โดยแกลบหมักเอาทั้งน้ำ 10ส่วน รำ 3 ส่วน ปลายข้าวเล็กน้อย ข้าวเปลือกและเศษอาหารตามที่มี ให้เป็ดไก่กินตามปกติ ก็จะทำให้มีสุขภาพดีแข็งแรงไม่เป็นโรค
4. สูตรอาหารเป็ดด้วยหยวกกล้วย
วัสดุ/อุปกรณ์
- ท่อนกล้วยสับละเอียด 100กก.
- กากน้ำตาล3 กก.หรือน้ำตาลทรายแดง
- เกลือ1กก.
ขั้นตอนวิธีการทำ
ให้เรานำมาหมักผสมกันหมักไว้ 6 -7 คืน สามารถนำมาเป็นอาหารได้ ต้นกล้วยหมัก ผสมรำ 10% ปลายข้าว 5% น้ำหมัก 3-5 ช้อนโต้ะผสมกันแล้วนำไปเลี้ยงเป้ดไก่ จะทำให้มีสุขภาพแข็งแรงไม่เป็นโรค และมูลเป็ดไก่ไม่มีกลิ่นเหม็น และ ยังสามารถนำสูตรอาหารนี้ไปผสมกับ “สูตรบำรุงเป็ดไก่ให้ไข่ดกฟองโต” ได้ ด้วยการผสม ต้นกล้วยหมัก 1 กก. หัวอาหาร 5 กิโลกรัม รำ 5 กิโลกรัม และน้ำหมักผลไม้สุก 3 ช้อนแกง หรือ น้ำหมัก EM ที่มีขายตามร้านเกษตรทั่วไป แล้ว นำทั้งหมดผสมหมักไว้ 1 คืน แล้วนำไปให้เป็ดกินตามปริมาณที่ให้อาหารเป็ดไก่ในแต่ละวัน จะช่วยบำรุงเป็ดไก่ให้ออกไข่มากและไข่แดงสีสวยฟองโตค่ะ และ ลดต้นทุนด้วย
แหล่งที่มาของข้อมูล : คุณสร้อย ยังศรีนาค ที่อยู่ : หมู่ที่6 ตำบลนากระตาม อำเภอท่าแซะ จังหวัดชุมพร
บทความอื่นๆที่น่าสนใจ