สมุนไพร มากด้วยสรรพคุณ สำหรับรักษาช่องปาก
สมุนไพร ทั้งในรูปแบบยารักษาโรคและวัตถุดิบสำหรับประกอบอาหาร ถือเป็นสิ่งที่คนไทยคุ้นเคยมานานในฐานะยารักษาและบำรุงสุขภาพ ซึ่งนอกจากสมุนไพรที่ได้จากพืชแล้ว ยังมีสมุนไพรบางส่วนได้จากสัตว์หรือแร่ธาตุ การใช้สมุนไพรไทยมีหลายแนวทาง เช่น รับประทาน สูดดม นำมาประคบกับร่างกาย ฯลฯ
สมุนไพรไทยที่ผ่านการวิจัยจนมีบันทึกผลรับรองสรรพคุณมีจำนวนมาก บางชนิดอาจเป็นสมุนไพรหายาก ไม่สามารถพบได้ทั่วไป ในขณะที่บางสมุนไพรอยู่ใกล้ตัวเสียจนเราอาจนึกว่าเป็นเพียงผักผลไม้ธรรมดา
ตัวอย่างสมุนไพรใกล้ตัวที่มีสรรพคุณมากอย่างที่หลายคนอาจคาดไม่ถึง ได้แก่ อบเชย, กานพลู, มินท์, สะระแหน่, โรสแมรี่, กานพลู, สะเดา, มะขามป้อม, โหระพา แต่ละชนิดให้ประโยชน์ต่อร่างกายดังนี้
- อบเชย
อบเชยมีรสชาติหวานและมีกลิ่นฉุน นิยมใช้อย่างแพร่หลายในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เปลือกของอบเชยมักถูกนำมาบดเป็นผงประกอบอาหาร หรือใช้เป็นสารแต่งกลิ่นในผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ เช่น ยาสีฟัน น้ำยาบ้วนปาก สบู่ เครื่องสำอาง และยารักษาโรคของแพทย์แผนจีนโบราณอบเชยมีสรรพคุณช่วยแก้อาการปวดฟัน และอาการอักเสบต่างๆ ในร่างกายได้เป็นอย่างดี เพราะส่วนประกอบสำคัญที่ชื่อ Cinnamyl Alcohol มีคุณสมบัติในการปล่อยฮีสตามีนออกจากร่างกาย บำรุงฟันให้แข็งแรง และลดอาการผิดปกติต่าง ๆ ที่เกิดในช่องปาก - กานพลู
กานพลู นอกจากขึ้นชื่อในเรื่องของกลิ่นหอมแล้ว ยังใช้ประโยชน์ได้แทบทุกส่วน ทั้งดอก ต้น ใบ น้ำมันหอมระเหย มีคุณสมบัติเด่นคือ ช่วยรักษาอาการท้องอืด แก้ไอ แก้อาการผดผื่นคัน มีสารต้านอนุมูลอิสระ ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด และน้ำมันหอมระเหยมีสารยูจีนอลที่ช่วยบรรเทาอาการปวดและลดการติดเชื้อได้ ถ้าบดเป็นผงแล้วกินช่วยเพิ่มสารอาหารได้
ประโยชน์ต่อสุขภาพช่องปาก กานพลูช่วยลดอาการปวดฟันได้ดี เพียงนำน้ำมันที่กลั่นจากดอกกานพลูมาหยดบริเวณที่ปวดฟัน นอกจากนี้ยังช่วยดับกลิ่นปากได้อย่างเห็นผล แค่อมดอกกานพลูไว้ในปาก ทั้งยังมีสรรพคุณช่วยรักษาโรคปริทันต์หรือโรคที่ทำให้เกิดการอักเสบรอบ ๆ ฟัน
- ชะเอม
(Glyceriza Extract)สารสกัดจากชะเอมมีสารออกฤทธิ์ทางชีวภาพที่สามารถช่วยต่อสู้และรักษาช่องปากและโรคที่เกี่ยวกับช่องปากอย่างฟันผุ โรคปริทันต์ ดูแลสุขภาพเหงือก การติดเชื้อในช่องปากอย่างแคนดิไดอะซิส การทานชะเอมสามารถช่วยกระตุ้นการผลิตน้ำลาย ทำให้ช่วยปากชุ่มชื้น ทำความสะอาดฟันและช่วยต้านแบคทีเรีย นอกจากนี้ยังมีงานวิจัยพบว่าสารต้านการอักเสบในชะเอมยังช่วยจัดการกับเชื้อโรคที่ทำให้เกิดการติดเชื้อที่เหงือก ทั้งยังให้กลิ่นหอม และลดการระคายเคือง - มิ้นท์ (Mint)
น้ำมันที่สกัดได้จากมิ้นท์มีประสิทธิภาพดีกว่าน้ำยาบ้วนปากทั่วไปที่มีส่วนผสมของสารเคมี เพราะน้ำมันมิ้นท์สามารถป้องกันไบโอฟิล์มที่เป็นสาเหตุของฟันผุได้ดี และป้องกันการเกิดกลิ่นปาก เพิ่มความสดชื่น ลดความเป็นกรดในช่องปาก ลดการกัดกร่อนฟัน ฆ่าเชื้อแบคทีเรียหลายชนิดและยังช่วยต่อต้านอนุมูลอิสระอีกด้วย - ตะไคร้
ตะไคร้เป็นสมุนไพรที่นิยมใช้ในครัวเรือน มีประโยชน์มากมายทั้งต้น ใบ ราก และนิยมนำมาสกัดเป็นน้ำมันหอมระเหย เพราะกลิ่นใช้ไล่ยุงได้ดี มีคุณสมบัติเด่นคือ แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ จุกเสียด แน่นท้อง ลดความดันโลหิตสูง ขับปัสสาวะ รักษาโรคนิ่ว รักษาโรคเกลื้อน กำจัดรังแคที่มากวนใจประโยชน์ต่อสุขภาพช่องปาก ตะไคร้ช่วยยับยั้งแบคทีเรียที่เป็นต้นเหตุของกลิ่นปากบางชนิด แก้ปัญหาเชื้อราในช่องปาก บำรุงเหงือกและฟันให้แข็งแรง - สะเดาสะเดา
ช่วยยับยั้ง และกำจัดเชื้อแบคทีเรียหลายชนิดในช่องปาก ที่สามารถผลิตกรดและก่อคราบหินปูนบริเวณ ซอกฟันได้ นอกจากนี้ยังมีการทดลองนำสะเดามาทำน้ำยาบ้วนปากสำหรับผู้ป่วยเหงือกอักเสบ น้ำยาบ้วนปากจากสะเดาช่วยลดกลิ่นปาก ลดความรุนแรงของเหงือกอักเสบ ลดเลือดออกตามไรฟัน โดยน้ำยาบ้วนปากสะเดามีผลข้างเคียงน้อยกว่า - มะขามป้อมมะขามป้อม
เป็นที่รู้จักในฐานะยารักษาสุขภาพช่องปาก นับเป็นผลไม้ที่มีประโยชน์ต่อเหงือกและฟัน มีการทดลองทำน้ำยาบ้วนปากจากสารสกัดใบมะขามป้อม พบว่ามีฤทธิ์ฆ่าเชื้อแบคทีเรีย ส่วนเปลือกของรากมะขามป้อมนำมาปั้นผสมน้ำผึ้งแล้วทาบริเวณที่เป็นร้อนในในช่องปาก ก็ช่วยลดการอักเสบลงได้ - โหระพา โหระพาเป็นสมุนไพรที่มีน้ำมันหอมระเหยอยู่มาก กลิ่นไม่เผ็ดร้อนเกินไปนักเมื่อเทียบกับพืชในตระกูลเดียวกัน ในยุโรปใช้ใบโหระพาตากแห้งชงกับน้ำร้อน อมกลั้วคอ เพื่อลดกลิ่นปากหรือแก้ลมหายใจที่มีกลิ่นเหม็น และยังมีการศึกษาพบว่า น้ำมันหอมระเหยของโหระพามีฤทธิ์ลดการเจริญเติบโตของแบคทีเรีย และต่อต้านการเกิดแผ่นคราบจุลินทรีย์ ซึ่งเป็นสาเหตุที่ทำให้ฟันผุ
บทความอื่นๆที่น่าสนใจ
