เทคนิคการเพาะเลี้ยงปูนาในบ่อปูนและบ่อดิน เลี้ยงง่ายรายได้ดี
เทคนิคการเพาะเลี้ยงปูนาในบ่อปูนและบ่อดิน
วันนี้จะมาพูดถึง “เทคนิคการเพาะเลี้ยงปูนาในบ่อปูนและบ่อดิน เลี้ยงง่ายรายได้ดี” ปูนา ซึ่งเป็นสัตว์ที่อยู่คู่กับเราคนไทยมาช้านาน เพราะว่า “ปูนา” ในสมัยก่อนนั้นหาได้ง่าย ตามท้องทุ่งนาทั่วไป แต่ในปัจจุบันนั้นปูนาค่อนข้างที่จะหาได้ยากเพราะมีสารเคมีจากการทำการเกษตร คนจึงหันมานิยมเลี้ยงปูนากัน เพื่อบริโภคและจำหน่ายกันมากขึ้น และ เลี้ยงเพื่อเป็นอาชีพเสริมซึ่งรายได้นั้นก็ค่อนข้างดีกันเลยทีเดียว
ลักษณะทั่วไป
ปูน้ำจืด เป็นสัตว์น้ำประเภทที่มีกระดองเป็นเปลือกแข็งห่อหุ้มลำตัว กระดองมีลักษณะเป็นรูปไข่ซึ้งด้านหน้าโค้งมน กลม มีตา 2 ตา สามารถยกขึ้นลงไปมาในหลุมเบ้าตาได้ มีปากอยู่ระหวา่งตาทั้ง 2 ข้างเหนือเบ้าตามีปุ่มเล็กๆ ข้างละปุ่มกระดองตอนหนา้ระหว่างขอบตาแคบ และขอบบนมีหนามงอกออกมากระดองปูนามีสีน้า ตาลดา หรือน้ำตาลม่วง ปูมีขาเป็นคู่ รวม 5 คู่ คู่แรกเรียกว่าก้ามหนีบ ใช้ในการจับสัตว์ที่มีขนาดเล็กเป็นอาหาร ก้ามหนีบของตัวผู้จะใหญ่กว่า ตัวเมีย ก้ามหนีบซ้ายและขวาจะใหญ่ไม่เท่ากัน เพราะมักจะใหญ่สลับข้างกัน สาหรับปูเพศผู้และเพศเมีย ลำตัวปูประกอบด้วย โครงสร้าง 3 ส่วนคือ ส่วนหัว (Head) ส่วนอก (Thorax) และส่วนท้อง (Abdomen) ส่วนท้องลักษณะคล้ายแผ่น กระเบื้องเรียงต่อกันอยู่ 7 แผ่น เรียกว่าจับปิ้ง, จะปิ้ง, ตะปิ้ง จังปิ้งของปูเพศผู้มีขนาดเล็ก แต่จับปิ้งเพศเมียมีขนาดกลมกว้างใหญ่ เพื่อใช้ในการเก็บไข่ และลูกปูไว้ปลายจังปิ้งจะเป็นช่องเพื่อใช้ในการขับถ่าย
วิธีการเลี้ยงปูนาในบ่อปูนซีเมนต์ หรือเลี้ยงปูนาในบ่อดิน
ขั้นตอนการเตรียมบ่อปูนซีเมนต์
สำหรับการทำบ่อปูนนั้น จะมีการทำบ่อในลักษณะต่างๆ ที่แตกต่างกันขึ้นอยู่กับพื้นที่ของแต่ละคนและตามความเหมาะสม ถ้าเป็นบ่อปูนจะเลี้ยงอยู่ที่ประมาณ 100 คู่ จะทำบ่อขนาด 2 x 3 เมตร หรือจะเล็กกว่านั้นก็ได้ตามความสะดวกของผู้เลี้ยงเป็นหลัก แล้วให้ทำการก่ออิฐบล็อกขึ้นมา 3-4 ก้อน ฉาบขัดมันให้ดีเพื่อกันปูปีนขึ้นของปู หลังจากนั้น เอาอิฐบล็อกที่เราใช้ มาวางรอบๆ บริเวณข้างในบ่อ หรือ จะเป็นแผนกระเบื้องหลังคาก็ได้ สามารถปรับได้ตามความเหมาะสม เสร็จแล้วเอาผักเอาหญ้ามาใส่แล้วก็เอาน้ำใส่ประมาณ 3 ถึง 7 เซนติเมตร แล้วก็เอาปูลงได้เลยครับ
ข้อดีของการเลี้ยงในบ่อซีเมนต์ คือ ดูแลง่ายปูนาไม่ไต่หนีใช้พื้นที่ไม่มากมีแค่พื้นที่เล็กๆ ก็สามารถเพาะเลี้ยงได้แล้ว อีกทั้งระบบการเปลี่ยนถ่ายน้ำยังง่ายอีกด้วย
ขั้นตอนการเตรียมบ่อดินเลี้ยงปูนา
สำหรับขั้นตอนการเลี้ยงปูนาในบ่อดิน ค่าใช้จ่ายจะมากกว่าการเลี้ยงในบ่อซีเมนต์และก็ต้องมีพื้นที่เพื่อที่จะขุดบ่อเพราะพื้นที่ในการเลี้ยงปูนาแบบบ่อดินนั้น ต้องมีอวนมุ้งตาถี่ล้อมรอบบ่อเพื่อป้องกันปูนาไต่หนี แต่ข้อสำคัญของบ่อเลี้ยงปูนาแบบในบ่อดินคือ ประมาณ 3 ใน 4 ของพื้นที่ของบ่อดินควรเป็นดินสูงประมาณ 30 เซนติเมตร เพื่อให้ปูนาได้ขุดรูอยู่ด้วย ส่วนที่เป็นพื้นที่ดินนี้จะลาดเข้าหาอีกส่วนหนึ่งที่เป็นน้ำตามความเหมาะสม
แต่หากท่านใดมีบ่อเก่าที่เคยใช้งานมาก่อนแล้วเช่นเคยขุดบ่อเลี้ยงกบหรือเลี้ยงปลาก่อนหน้านั้นก็สามารถนำกลับมาเลี้ยงปูนาได้โดยไม่ต้องขุดบ่อใหม่ จัดการบ่อให้มีสภาพแวดล้อมเลียนแบบธรรมชาติมากที่สุด เช่นปลูกข้าว,ผักบุ้ง,หญ้า,จอกแหน,สาหร่าย ปูนาจะได้มีแหล่งอาหารทางธรรมชาติและก็จะได้เป็นที่หลบซ่อนของปูได้อีกด้วย
เรื่องของอาหารปูนากันบ้าง
สำหรับการให้อาหารปูนานั้น อาจจะแตกต่างกันไปแล้วแต่ฟาร์มไหน เลี้ยงแบบไหน แต่คร่าวๆ คือ อาจจะสัปดาห์ละ 3-4 ครั้ง ส่วนอาหารที่ใช้เลี้ยงปูนา ได้แก่ ข้าวสุก (ข้าวเจ้าหรือข้าวเหนียวก็ได้) ปลาที่สับให้เป็นชิ้นเล็กๆ กุ้งฝอย ผักบุ้ง ผักกาด แต่ข้อควรระวังก็คืออย่าให้อาหารปูนาในปริมาณที่มากเกินไปและต้องคอยหมั่นสังเกตดูว่าให้อาหารแค่ไหนปูถึงจะกินหมดเพราะถ้ามีอาหารเหลือก็จะบูดเน่า ดังนั้นจึงต้องเก็บออกจากบ่อเพราะหากทิ้งไว้ให้เน่าจะทำให้น้ำสกปรกทำให้ปูเป็นโรคได้ สำหรับการระบายน้ำนั้นต้องระบายน้ำออกจากบ่อและเปลี่ยนน้ำใหม่ประมาณเดือนละ 3-4 ครั้ง แต่ถ้าน้ำเน่า ควรจะต้องเปลี่ยนทันที
สำหรับอาหารปูนาสำเร็จรูปส่วนมา เขาใช้ไฮเกรด เป็นอาหารลูกอ๊อด เพราะว่ามันจะมีโปรตีนไม่น้อยกว่า 40 ทำให้ปู่โตเร็ว และมันเยอะด้วย พวกอาหารปลาดุกไม่แนะนำให้ใช้ เพราะว่าอย่างข้าวสุกเนี่ย ถ้าปูกินมากเขาอาจจะท้องอืดท้องเสียตายเลย ถ้าเป็นอาหารปลาดุกจะโตช้า จึงนิยมไม่ให้
เคล็ดลับการดูแลและวิธีการเลี้ยงปูนา
- สำหรับท่านที่ต้องการคัดพ่อพันธ์ุแม่พันธ์ุปูนา ให้นำปูนาที่ได้มาจากแหล่งแม่น้ำธรรมชาติโดยเลือกขนาดความยาวของปูนาที่มีลำตัวประมาณ 4 เซนติเมตร คัดเอาแต่ตัวที่แข็งแรงและมีขาที่ครบสมบูรณ์มาปล่อยลงในบ่อที่เตรียมไว้ ให้ใช้ปูนาตัวผู้ 25 ตัวและปูนาตัวเมีย 25 ตัวต่อบ่อ
- ไม่ควรให้อาหารปูมากเกินไปและต้องคอยหมั่นสังเกตุดูว่าให้อาหารแค่ไหนปูถึงจะกินหมดเพราะถ้ามีอาหารเหลือก็จะทำให้อาหารเน่าเสียได้ หากอาหารเหลือให้เก็บออกอย่าทิ้งไว้ให้เน่าคาบ่อเพราะจะทำให้ปูไม่แข็งแรงทำให้เป็นโรคได้
- การระบายน้ำนั้นต้องระบายน้ำออกจากบ่อและเปลี่ยนน้ำใหม่ประมาณ 2-3 ครั้งต่อเดือน
วิธีการเลี้ยงและดูแลปูนาที่อยู่วัยเจริญพันธ์ุและลูกปูนา
ที่มารูปภาพปูนา (ดร.นิตยา บุญทิม)
- ปูนาจะผสมพันธ์ุกันในช่วงฤดูฝน แม่ปู 1 ตัวจะมีไข่ประมาณ 500-700 ฟอง ดังนั้นปูนา 1 ตัวจะออกลูกได้ประมาณ 500-700 ตัว
- การเจริญพันธ์ุปูนาจะใช้เวลาประมาณ 6-8 เดือนจึงจะโตเต็มที่
- กรณีที่ลูกปูเริ่มตั้งแต่นำเลี้ยงใส่ในบ่อ ให้อาหารโดยลูกปูที่มีช่วง 15 วันแรกควรให้ไรแดง,หนอนแดง,เทา หรือไข่ตุ๋น กินเป็นอาหาร
- หลัง 15 วันให้ปลาสับหรือกุ้งฝอย,อาหารเม็ดที่ใช้เลี้ยงลูกปลาดุก
- เมื่อลูกปูมีอายุได้ 30 วันก็สามารถนำไปปล่อยเลี้ยงในบ่อดินหรือบ่อปูนเพื่อให้มีขนาดโตเต็มวัย
- ถ้ามีเนื้อที่ ที่ทำเป็นบ่อดินหรือบ่อปูนที่มีขนาดใหญ่สามารถปล่อยลงเลี้ยงได้ทีละปริมาณ 10,000 ตัวต่อเนื้อที่ 1 ตารางเมตร
- ปูนามีการลอกคราบเหมือนสัตว์น้ำชนิดเดียวกันเหมือนกับกับสัตว์จำพวกกุ้งหรือปูชนิดอื่น หลังจากฟักเป็นตัวแล้วปูนาจะทำการลอกคราบประมาณ 13-15 ครั้ง ก็จะโตเป็นปูนาเต็มวัย สามารถได้ขนาดตามที่ท้องตลาดต้องการระยะเวลาก็จะอยู่ประมาณ 6-8 เดือนขึ้นไป
วิธีการสังเกตการลอกคราบของปูนา
- ปูนาที่จะมีการลอกคราบให้เราสังเกตได้จากรอยต่อทางส่วนท้ายของกระดองจะกว้างมากกว่าปกติ เมื่อใกล้จะลอกคราบปูจะนิ่งและเหยียดขาออกไปทั้งสองข้าง จากนั้นรอยต่อทางส่วนท้ายของกระดองก็จะเปิดออก
- ส่วนท้ายพร้อมกับขาเดินคู่สุดท้ายของปูนาจะออกมาก่อนส่วนอื่นๆ ขาคู่ถัดมาจะค่อยๆโผล่ออกมาตามลำดับส่วนก้ามคู่แรกจะโผล่ออกมาเป็นอันดับสุดท้าย ปูนาจะใช้ระยะเวลาในการลอกคราบโดยประมาณ 1 ชั่วโมง
การเลี้ยงปูนาก็จะมีเคล็ดลับหรือว่าวิธีการเลี้ยงที่แตกต่างหรือคล้ายๆกันกับ การเลี้ยงกุ้งฝอย การดูแลการให้อาหารคล้ายๆกันถ้าท่านไหนมีพื้นที่ หรือว่าสนใจจะทำเป็นกิจกรรมวันว่างหรืองานอดิเรกก็ลองศึกษาและก็หาพ่อพันธ์ุแม่พันธ์ุหรือว่าลูกปูนามาเลี้ยงดู ราคาของปูนาก็เป็นที่น่าสนใจพอใช้ได้
เลี้ยงปูนา รายได้นับแสนบาทต่อเดือน
แหล่งที่มาของข้อมูล :วีดีโอ คนเบิกทาง Explorer เวอร์ชั่นใหม่
บทความอื่นๆที่น่าสนใจ