วิธีการปลูกชะอม ให้แตกยอดอ่อนเก็บขายได้ตลอดทั้งปี
วิธีการปลูกชะอม
ในการปลูกชะอมจะให้ได้ผลผลิตดีต้องมีการจัดการน้ำให้ดี เพราะถ้าชะอมได้น้ำดี ชะอมจะแตกยอดอ่อนอยู่เสมอ โดยเฉพาะในหน้าฝนจะพบว่าชะออมแตกยอดได้ดีมาก แต่ขณะที่ชะอมกำลังแตกยอดอ่อนก็ควรมีการเสริมปุ๋ยให้แก่ชะอมด้วยเช่นกัน และควรให้ปุ๋ยอย่างสม่ำเสมอด้วย โดยเฉพาะปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก และควรให้ประมาณ 15 วันครั้ง ส่วนการให้น้ำควรให้ตามสภาพอากาศ หน้าฝน อาจไม่จำเป็นต้องให้น้ำเลยยกเว้นฝนทิ้งช่วงหลายวัน ส่วนหน้าร้อน ต้องให้น้ำทุกวันมิเช่นนั้นชะอมจะให้ยอดน้อย ยอดน้อยที่สุดจะเป็นหน้าหนาว” แต่เรามีวิธีบังคับให้ชะอมแตกยอดในหน้าหนาวได้ด้วยการตัดแต่งกิ่ง หรือว่ารูดใบออกให้มาก จากนั้นจึงอัดปุ๋ยและน้ำยอดก็จะแตกออกมามากแต่ไม่เท่ากับการแตกยอดในฤดูฝน
วิธีการปลูกชะอมและการดูแล
ชะอม เป็นพืชพื้นบ้านที่ปลูกง่ายปกติปลูกตรงไหนก็ขึ้นงามดีอยู่แล้วเป็นผักสวนครัวรั้วกินได้ แต่ในการปลูกควรระวังเรื่องน้ำท่วมโคนต้นในฤดูฝน การปลูกในที่ราบลุ่มจำเป็นต้อยกร่องขึ้นมาโดยไม่มีการกำหนกระยะห่างระหว่างร่อง ขอให้สามารถเดินทำงานเดินเก็บยอดได้ก็พอ ส่วนระหว่างต้นปลูกห่างประมาณ 1 ศอกต่อต้น ซึ่งก็ต้องเข้าใจด้วยว่า ไม่ได้มีมาตรฐานบังคับแต่อย่างใดใครอยากปลูกห่างแค่ไหนก็คงทำได้ “แต่การปลูกชิดจะทำให้ไม่เปลืองเนื้อที่และหลายๆคนบอกว่า จะทำให้การแตกยอดดี” พื้นที่ประมาณ 1 ไร่ หากปลูกตามที่กล่าวแล้วข้างต้นจะได้จำนวนต้นประมาณ 2,000 ต้น/ไร่ นอกจากค่าต้นพันธุ์แล้วในการปลูกชะอมต้นทุนก็ไม่มีอะไรมาก เท่านั้นแหละ เพราะว่านอกนั้นก็ทำเอง อย่างยกร่องก็ค่อยๆ ทำมาคนในครอบครัวก็มาช่วย ไม่ได้จ้าง ตอนปลูกก็ปลูกอยู่ 2 – 3 วันจากนั้นก็ไม่ได้ทำอะไรแล้ว คอยรดน้ำ 2 – 3 วันครั้ง
วิธีการขยายพันธุ์ชะอม
การขยายพันธุ์ชะอม มีอยู่ 2 วิธีคือ การขยายพันธุ์โดยใช้เพศ (เมล็ด) และ การขยายพันธุ์ ด้วยการปักชำกิ่ง หรือ การตอนกิ่ง ซึ่งสามารถทำง่ายๆ ทั้งสองวิธีเลยครับ ซึ่งมีวิธีการดังนี้
การขยายพันธุ์โดยใช้เพศ (เมล็ด)
ไม่นิยมใช้เพราะกว่าชะอมจะติดเมล็ดต้องใช้เวลานานหลายปี มีทรงพุ่มใหญ่ มีดอกและติดฝัก เกษตรกรส่วนมากไม่ปล่อยให้ชะอมเป็นทรงต้นใหญ่
การขยายพันธุ์โดยไม่อาศัยเพศ
เกษตรกรส่วนใหญ่นิยมการขยายพันธุ์โดยการปักชำเพราะสะดวกและรวดเร็วกว่า การเลือกกิ่งพันธุ์ชะอมมาขยายพันธุ์นั้นจะต้องเป็นกิ่งที่ไม่แก่ไม่อ่อนจนเกินไป ควรตัดกิ่งพันธุ์ให้มีความยาวประมาณ 1 คืบ หรือประมาณ 20 เซนติเมตร และควรให้มีตาติดประมาณ 3-4 ตา หลังจากเลือกกิ่งพันธุ์ได้แล้วก็นำไปปักชำลงในถุงดินที่มีส่วนผสมของขี้เถ้า แกลบ และปุ๋ยคอก อัตราส่วน 3: 3: 1 หรือตามความเหมาะสม หรือจะชำในแปลงขนาดใหญ่ก็ได้ หลังจากนั้นรดน้ำให้ชุ่มวันเว้นวันประมาณ 50 – 60 วัน ชะอมก็จะแตกรากออกมา สามารถนำไปปลูกได้
ศัตรูของชะอม
จะมีหนอนคืบ และมดแดงไฟ คุณบังอรบอกว่าได้ใช้สมุนไพรฉีดพ่นเป็นครั้งคราว ไม่ได้ฉีดประจำ แต่ใช้การสังเกตเอาถ้าเห็นมีหนอนก็ฉีดพ่นทันที ซึ่งป้องกันได้อย่างดีคุณบังอรยังบอกเทคนิคการกำจัดมดแดงไฟแบบภูมิปัญญาชาวบ้านด้วยว่าเอาน้ำหน่อไม้ดองมาราดลงในรังรับรองว่าหายเกลี้ยงหายไปนาน
เทคนิคกระตุ้นยอดอ่อนชะอม
อีกอย่างหนึ่งที่ทำให้ชะอมแตกยอดได้ดีและได้เร็วคือจะใช้น้ำมะพร้าวอ่อน จำนวน 1 – 2 ช้อนแกงผสมกับน้ำเปล่าจำนวน 20 ลิตรฉีดพ่น ในตอนเช้าหรือตอนเย็น ช่วงปากใบเปิด จะทำให้ชะอมแตกยอดดีมาก
รายได้จากการปลูกชะอม ปลูกชะอมเป็นรายได้เสริมในครัวเรือน มีรายได้สม่ำเสมอ เกือบทุกวัน จะมีรายได้ไม่ต่ำกว่า 200 -300 บาท ในช่วงที่ราคาดี รายได้ก็อาจจะเพิ่มเป็น 2- 3 เท่าตัว
